subjekto: RE: reagoj al 'neutraligu' kaj 'nesxhatitaj vortoj'
dato: 1998-03-23 13:00
Mi dankas, ke vi sendis al mi opiniojn pri la artikolo.
La opinio interesis min, c^ar g^i mencias ekzemplojn, kiujn mi ne sciis.
Kompare utiligante la opinion mi poiome s^ang^os mian proponon en la
pag^oj. Kaj c^u mi rajtas prezenti vian retpos^ton en mia pag^o kiel
ekzemplo de reagoj ? Au~ c^u vi mem havas vian propran pag^on kaj
tie montras vian opinion ? (se jes, mi ligos vian pag^on kun la mia)
>Kion precize ni faru? C^u krei novajn nombronomojn? eble 10,000 = mirio
>Miriametro jam ekzistas, kaj estas 10 000 metroj
>ankau~ miriado = grandega nedifinita nombro
>La du vortoj estas el la greka vorto kiu signifas dek mil.
>Nun, c^u tiu aliigo de la lingvo emus tutmonde faciligi la lingvon?
>Au~ la facilig^o por unu grupo de lernantoj samtempe malfaciligus la
lingvon
>por alia grupo?
Jes. Ankau~ mi ne sciias kiu estas bona. Pli neu~traligi lingvon havas
tendencon naski pli da konfuzo. Sed estas fakto, ke ni Niponoj (japanoj)
ofte konfuzig^as, kiam ni esperante diras au~ au~skultas monsumon au~
nombron de log^antoj (mi ankorau~ ne alkutimig^as al 10^(3n)-sistemo).
>Mi ne scias, c^u tio estas plibonigo.
>Mi naskig^is je la oka tago de la oka monato de la 1948-a jaro de la
>kristana epoko.
>Mi edzig^is je la nau~a tago de la unua monato de la 1971-a jaro de la
>kristana epoko.
`Kiu vico estas pli utila' dependas de okazo.
Eventuale al ni Niponoj estus utile, ke Esperanto havus ankau~
`malantau~metata vorto' (mal-prepozitivo). Ekzemple supozu, ke
ni povus malantau~metitvortigi antau~metitvortojn per kunmeti `...p',
tiam ni ankau~ rajtus esprimi kiel:
anstatu~ 1) Mi iris al Sendai en Miyagi en Japanio.
........ 2) Mi Japanio enp Miyagi enp Sendai alp iris.
La vortordo de 2) estas tute sama kiel la Nipona lingvo.
Kiam oni au~skultas 1), oni ne komprenas kion signifas `Sendai'
au~ `Miyagi' g^is kiam oni au~skultas konatan landnomon `Japanio'.
Dume kiam oni au~skultas `Japanio' unue en 2), do oni facile
komprenas, ke `Miyagi' au~ `Sendai' estas regionnomo de `Japanio'.
Tiusence tia vortordo estus eble pli utila por multe da neEu~ropanoj,
sed tia libereco (iuj uzas 1)-ordon kaj la aliaj uzas 2)-ordon)
eble pli konfuzus ambau~ Eu~ropanojn kaj neEu~ropanojn.
>Almenau~ oni ne uzu la usonan sistemon: monato/tago/jaro!
Jes. Kompreneble. Kaj mi sentas malraciecon ankau~ en ordo de
TTT-adreso kiel:
http://plaza22.mbn.or.jp/~gthmhk/trmnr-e.html
tute usoneca ordo. Tio devu esti
http://np.or.mbn.plaza22/~gthmhk/trmnr-e.html
au~
http://trmnr-e.html/gthmhk~/plaza22.mbn.or.np
c^u ne ?
>Tiam oni uzas nur nombrojn, ekz 1998/3/2 au~ 2/3/1998,
>la alia vidas tuj, kion oni intencas komuniki.
Jes.
>La kvakeroj, religia grupo kristana, kiu sin nomas 'la religia socio de
amikoj'
>, ne uzis 'januaron' ktp, c^ar tiuj nomoj devenas de la nomoj de 'falsaj'
dioj.
> Ili parolis pri la unua monato, ktp.
>Samkiale, ili ne uzis la kutimajn nomojn de la semajntagoj. Dimanc^o estas
la >unua semajntago, lundo la dua, ktp.
>Se oni sekvas tiun proponon, kial ne ankau~ forj^eti dimanc^on, lundon,
ktp.
Interese. Mi eksciis. Sed por multe da Niponoj estas pli kutimigeble, ke
lundo estas la unua semajntago, mardo estas la dua ...
Rilate al tio, en la Nipona, semajntagoj de lundo g^is dimanc^o estas
esprimataj kiel lund-, fajr-, akv-, arb-, or-, ter- kaj sun-semajntago.
Kaj trovig^as problemo ankau~ en esprimo de muziktoneroj.
C^u CDEFGAB c^u CDEFGAH c^u CC^DEFAB c^u Do Re Mi Fa Sol La Ti ?
Sed `Do Re Mi'-sistemo ofte signifas rilatecan (rilativan) son-er-aron
kaj multe da neEu~ropaj muzikoj posedas sian propran son-er-sistemon.
>>Jes, mi ne estas sana.
>>Ne(Nen), mi ja estas sana.
>Lau~ mia opinio, tio konfuzigus.
>Eble pli bone estu eviti tiajn demandojn!
>Se ne, oni respondu: 'Male, mi estas tute sana.' au~ 'Certe, mi estas
malsana',
> 'Certe, mi ne estas sana'.
Sed ni Niponoj ofte konfuzig^as pro `Ne' respondita de Eu~ropanoj.
Via propono eble estas unu solvo. Kaj mi foje uzas `Jes vi(tio) pravas
(, mi ne estas sana).' au~ `Ne vi(tio) ne pravas (, mi estas sana)
, precipe kiam oni demandas sen `C^u' nur akcente.
>Fakte, la nomo Japan-, eniris en la eu~ropajn lingvojn dank'al la C^inoj.
>Au~dinte la c^inan elparolon de la du c^inaj vortoj, kiuj signifas NIPPON,
>au~ NIHON, la eu~ropanoj komprenis (kvazau~) G^A PAN.
Jes bedau~rinde.
>S^ajnas al mi, ke la nomo Japan jam estas internacia, dank'al JAL, JAPAN
>AIRLINES, kaj milionoj de au~toj, komputiloj, fotiloj, televidoj, radioj,
>surbendigiloj, ktp, ktp MADE IN JAPAN.
>Se la fluglinio ALL NIPPON ig^os pli granda ol JAL, eble Nippon same
>internaciig^os.
Sed, c^u vi pensas, ke la angla (Englanda?) lingvo estas internacia,
c^ar g^i jam estas vaste uzataj ? Ja plejparte da Niponaj kompanioj
tiel komprenas kaj uzac^as la Englandan lingvon kiel sia propra nomo.
>Nune estas mode nomi preskau~ c^iun landon per nomo kiu finig^as per -io.
>Tio estas konfuza. C^u la nom-vort-ornam(-vort)o de Anglio estas angl-a,
>au~ angli-a? C^ la popolo estas Angl-oj au^ Angli-ano?
>Mi log^as en Au~stralio. C^u mi estas au~strali-ano, au~ au~stral-o?
>Ni uzu la sistemon Zamenhofan. Vi log^as en (Japan-ujo) Nipon-ujo, vi
parolas
>(japan-an) nipon-an, vi estas (japan-o) nipon-o. Mi log^as en Au~strali-o,
mi >estas au~strali-ano.
Plejparte mi samopinias. Sed mi s^atas uzi grandan literon ankau~ por
`Nipona' au~ `Nipono', c^ar multe da propraj nomoj estas ne tiom sufic^e
konataj, ke oni facile komprenas g^in kiel propraj nomoj. Kaj ni ne uzu
Grandan literon nur por ne konataj nomoj.
Nu kio estas malsameco inter radikoj `Nipon-' kaj `Au~strali-' ?
Kial ne `Au~strali-ujo, Au~strali-o(kiel homo)'?
>>6. Multe da altnivelaj vortoj simple devenas el Eu~ropaj malfacilaj vortoj
>>(ekz. au~todidakte, konversacii, antropologio).
>> Oni povas fari pli facilajn vortojn kunmetante bazajn vortojn lau~eble
>>(ekz. mem-lerne, inter-paroli, hom-ologio
>C^i tie mi jesas, jesegas, jesjesjesas!
>Kiel mi komence diris, Esperanto solvu la lingvoproblemon.
>G^i ne havas iu alian ekzistkialon.
>Se oni volas verki poemojn, jam haveblas miriadon de lingvoj.
>C^iun porpoeman vorton oni forj^etu!
>Se oni volas imponi sian kunhomon per la grandeco de la nombro de vortoj,
>kiujn oni disponas, jam ekzistas multe da eblecoj.
>
>Se oni glutis la vortaron, kaj poste povas vomi unuope c^iun vorton,
>c^u tio emas solvi la lingvoproblemon?
>La bona Esperantisto estu tiu, kiu c^iam strebas faciligi la interhoman
>interkomprenon.
Jes mi tute samopinias.
Kaj sonordiga maniero en Eu~ropaj poemoj ne s^ajnas al mi Nipono
tiom bela. Al mi signifo au~ imago de vortoj au~ frazoj estas
pli grava en beleco ol samsonaj ripetoj.
>Pediatro = infan-kuracisto
>Rilate al 'komponisto' eble 'muzik-verk-isto'
>muzik-far-isto eble nur ludas muzikilon.
>Mi neniam uzas la vorton 'biblioteko'. Mi diras au~ 'libraro', se temas
pri
>aro de libro, au~ 'librarejo' se temas pri la c^ambro en kiu oni konservas
>la libraron.
>Eble oni ne bezonas -ologio, eble scienco sufic^as.
>Veter-scienco, birdo-scienco, ktp
>Filatelio, kia fiaj^o estas tio?
>Pos^t-mark-kolekt-ado?
>Eble leksikono estas 'faka vortaro'
Jes. Mi modifos miajn proponitajn vortojn en la pag^o aldonante
au~ utiligante vian proponon.
>C^iu hom- vorto, kie hom- signifas 'sam-' forj^etu!
>homo-gena, homo-loga, homo-nimo, homo-seksuala, ktp, ktp
Jes al mi homo- devas signifi `de homo' kaj fono- `de fono'
mono- `de mono' te- `de teo' ktp.
-fon- estu -son-, mono- estu unu-, poli- estu plur-,
-te- estu -di- ktp.
>Eble oni ni bezonus krei longan vorton.
>Eble du au~ tri vortoj estus pli bone.
>Li ne studas 'ginekologion', sed por-vir-in-an kurac-art-on..
>S^i ne estas 'ginekologo', sed por-vir-in-a fak-a kurac-isto.
Eble jes. Por faciligi elparolon kaj eviti samsonajn malsamsencajn
vortojn longigo de vortoj ne estas evitebla. Kaj eble facileco
pli gravas ol longeco.
>Mi ne kredas, ke 'seksisma' lingvo, per simem, malhelpas virinojn.
>La malaja lingvo estas bele 'neseksima'. La germana distingas inter
>ministr-o kaj ministr-ino, instruist-o kaj instruist-ino, ec^ elektant-o
>kaj elektant-ino. Sed la germana virino havas rajtojn, kiuj estas
>ankorau~ nur revoj en Malajzio.
Lingvo spegulas strukturon de diskriminacio en parolantoj de la lingvo.
Tiusence diskriminacia lingvostrukturo estas rezulto de socia diskriminacio.
Sed mi pensas, ke ankau~ diskriminacia lingvostrukturo helpas por
reprodukti kaj restigi socian diskriminacion. Do se la Malaja socio dau~re
havos seksisman strukturon, la Malaja lingvo estonte eble enkondukos
seksisman distingon el Eu~ropaj lingvoj (la Nipona lingvo ja enkondukis
seksisman distingon el Eu~ropaj esprimoj: ekz
http://plaza22.mbn.or.jp/~gthmhk/skssm-e.html).
Dume se la Germana socio pli senseksismig^os, iuj eble proponos (au~ jam
proponis?) riismecan esprimon. C^u ne ?
>Mi uzas -ino por familiaj nomoj.
>Patro, patrino, filo, filino, knabo, knabino,frato, fratino, edzo, edzino.
Rilate tion, en la Nipona trovig^as vortoj: sekseneu~tralaj `patro',
`filo (infano)', `frato', `edzo' ktp, sed ne trovig^as sekseneu~trala
`onklo'.
>Mi diras "S^i estas kuracisto, instruisto, kasisto, rolulo, dancisto, ktp"
>Ekzistas societoj, kie oni devas havi kaj inan kaj viran estraranojn.
>En tiu cirkonstanco mi parolus pri la prezidanto kaj la prezidantino.
>Sinjorino X estas la prezidantino, kaj Sinjoro Y estas la prezidanto de la
>Z-urba E-klubo. Sed, se la grupo havas nur unu prezidanton/-inon, mi dirus
>'Sinjor(in)o X estas la prezidanto de la X-urba Esperanto-societo.'
Mi lastatempe diras nur nomon sen titolo au~ por Niponaj esperantistoj
kun `...san' (sekseneu~trala `s-ro....' Nipona).
Kaj mi ofte ripetas nomon au~ uzas `(c^i) tiu (persono)'
anstatu~ uzi `s^i' au~ `li' por tiuj, kiuj ne scias pri riismo.
G^is.
dau~rigota....
(ree al la enhavo)
khmhtg